یکی از ناهنجاری های دندانی نامرتبی و شلوغی دندان ها است که به انگلیسی Crowding کراودینگ خوانده می شود. همانطور که در تصاویر این صفحه مشاهده می کنید، در عارضه کراودینگ دندان ها در هر کجا که خواسته اند رشد کرده اند و والدین و بیمار از این بابت نگران و متعجب اند. یکی از سوالاتی که ذهن بیماران را به خود مشغول می کند این است که چرا دندان های من نامرتب و بی نظم شده است؟ بهترین روش درمان این دندان های نامرتب که روز به روز شلوغ تر و بی نظم تر می شوند چیست؟ برای درمان این دندان های نامرتب به چه کسی باید مراجعه کنم؟ و سوالاتی از این قبیل. این مطلب را کامل بخوانید تا جواب تمام سوالات خود را دریابید.
فهرست مطالب
- علت نامرتبی و شلوغی دندان ها چیست؟
- معرفی انواع نامرتبی های دندان
- مشکلات ناشی از نامرتبی دندان ها چیست؟
- درمان نامرتبی دندان ها چیست؟
- مزایای مرتب شدن دندانها چیست؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
علت نامرتبی و شلوغی دندان ها چیست؟
پیدا کردن علت نامرتبی دندان های شلوغ اولین قدم برای یک درمان موفق و بدون بازگشت است. به شما توصیه می کنم به یک متخصص ارتودنسی با تجربه در این زمینه مراجعه کنید. دلایلی که متخصص ارتودنسی به شما اعلام می کند یکی از موارد زیر است:
- وراثت: بیمار مبتلا به کراودینگ دندانی ممکن است فک کوچک را از مادر و دندان های بزرگ را از پدر به ارث برده باشد. در این صورت دندان های بزرگ در قوس دندانی کوچک دچار کمبود فضا شده و این کمبود فضا موجب بروز شلوغی دندان ها می شود
- فک کوچک: گاها دندان های بیمار بزرگ نیستند و این فک است که بسیار کوچک است و یا رشد کاملی نداشته است
- دندان های بزرگ: گاهی نیز فک بیمار استاندارد است اما دندان ها بسیار بزرگ هستند. هرچند که عمده علت بروز شلوغی دندان ها کوچک بودن فک و قوس دندانی است
- عادات غلط: عادات غلط مثل مکیدن انگشت زبان و ناخن موجب نامرتب شدن دندان ها می شود
- تغذیه نامناسب: این امر می تواند منجر به عدم رشد کافی فکین شود
- وجود دندان اضافه: تعداد دندان برخی افراد از تعداد نرمال بیشتر است بدین ترتیب وجود دندان اضافه می تواند باعث کرودینگ شود
معرفی انواع نامرتبی های دندان
نامرتبی دندان انواع مختلفی دارد و هر یک به نوعی مشکلاتی به دنبال خود خواهند داشت:
1- کراس بایت دندان
این ناهنجاری زمانی رخ میدهد که دندانهای بالا داخل دندانهای پایین قرار بگیرد، رشد فک مختل شود و دندانها به خوبی روی هم قرار نگیرد. در این حالت بیمار مجبور است برای بستن دهان فک پایین را رو به جلو یا کنار حرکت دهد.
بیمار در اثر کراسبایت نمیتواند به خوبی از فک پایین استفاده کند و گاهی تقارن صورت نیز به هم میخورد.
2- آندربایت دندان
به جلو بودن فک پایین و جلوتر بودن دندانهای پیشین فک پایین از فک بالا آندربایت یا کراس بایت جلویی گفته میشود.
3- دیپبایت دندان
دیپبایت به حالتی گفته میشود که دندانهای بالا بسیار جلو باشد یا دندانهای پایین به اندازه کافی جلو نباشد. همچنین عملکرد و ظاهر دندانها را مخدوش میکند.
دندانهای پیشین بالا نیز از دندانهای پیشین پایین بسیار جلوتر است که این حالت باعث میشود دندانهای پیشین پایین به سقف دهان برخورد کند. لبخند لثه ای، جلو بودن لبها و سایش شدید دندانهای جلویی از پیآمدهای دیپبایت است.
5- بی نظمی یا کراودینگ دندانها
مشکل شلوغی و به هم فشردگی دندانها زمانی پیش میآید که برای بیرون زدن دندانها از لثه فضای کافی در دهان وجود نداشته باشد. شلوغی دندانها متداولترین دلیلی است که بریس برای اصلاح آن به کار برده میشود. به هم فشردگی دندانها علاوه بر ظاهر نازیبایی که دارد، بروز بیماریهای لثه و پوسیدگی دندان را نیز به دلیل دشوار کردن تمیز کردن سطوح دندانی رویهم ، به دنبال دارد.
6- فاصله بین دندان ها
دندانهای فاصله دار گاهی نتیجه از دست دادن دندان است و گاهی صرفاً یک مشکل زیبایی است. فاصله میان دندانها نیز دلیل متداول دیگری است که افراد برای اصلاح آن ارتودنسی انجام میدهند.
فاصلهدار بودن دندانها حالت مقابل به هم فشردگی است و از بیشتر بودن فضای قوس دندانی نسبت به اندازه دندانها ناشی میشود.
7- اپنبایت
اپن بایت، یعنی روی هم قرار نگرفتن دندانهای بالا و پایین، جویدن را مشکل میکند.
اپنبایت در پی عادتهای ناخواستهای مانند زبان زدن و مکیدن شست یا دلایل اسکلتی ارثی ممکن است بروز کند. مداخله و معاینه زودهنگام برای اصلاح اپنبایت ضروری است.
مشکلات ناشی از نامرتبی دندان ها چیست؟
- ناخوشایند بودن ظاهر فرد: زمانی که دندان ها روی هم قرار داشته باشند یا نامرتب باشند به هنگام لبخند زدن ظاهری خوشایند نمایان نمی شود و اعتماد به نفس فرد را می کاهد.
- پوسیدگی دندان ها: به دلیل تجمع خرده های مواد غذایی لای دندان ها سبب می شود تا بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت نشود. در این وضعیت دسترسی کامل به همه دندان ها به هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن ندارید. در نتیجه پلاک ها و باکتری های بیشتری لای دندان تجمع می کنند که سبب بروز جرم در دندان شده.
- بیماری لثه: با رعایت نکردن بهداشت دهان سبب می شود تا فرد به بیماری های لثه دچار شود. از جمله این بیماری ها خونریزی و التهاب لثه است و برای بیمار دردآور است.
- ایجاد اختلال در صحبت کردن
درمان نامرتبی دندان ها چیست؟
برای اصلاح نامرتبی و شلوغی دندان ها بهترین راه ارتودنسی است. با توجه به میزان شدت ناهنجاری بیمار از ارتودنسی مناسب آن استفاده می کنند که در مواردی لازم است یک یا چند دندان برای درمان کشیده شود. در برخی از موارد که شدت ناهنجاری خفیف است درمان توسط الاینر صورت می گیرد.
انواع ارتودنسی
1- ارتودنسی به روش معمول (با براکتهای فلزی)
معمولترین و درواقع سنتیترین روش برای انجام ارتودنسی بزرگسالان و کودکان، استفاده از براکتهای فلزی است و چیزی که با شنیدن کلمه “ارتودنسی” در ذهن اکثر مردم میآید، همین براکتهای فلزی هستند. براکتهای فلزی یکی از قدیمیترین روشهای انجام درمان ارتودنسی و رفع فاصله بین دندان کودکان هستند. با پیشرفتهای بسیار زیادی که در تکنولوژی ساخت وسایل ارتودنسی و تولید مواد مورد استفاده در ارتودنسی ایجاد شده، امروزه انواع مختلف دیگری از براکتها مورداستفاده قرار میگیرند که کوچکتر هستند و کمتر جلبتوجه میکنند و گاها اصلاً قابلرؤیت نیستند.
نوع سیمی که براکتهای دندانی را به هم متصل میکند نیز تغییر کرده و با استفاده از تکنولوژی جدید از سیمهایی استفاده میشود که برای رفع فاصله دندان جلو از گرمای بدن شما برای حرکت دادن و تغییر جهت دادن دندانها استفاده میکند و درد و ناراحتی کمتری را نیز برای بیمار به همراه دارد.
2- ارتودنسی همرنگ دندان (براکتهای سرامیکی)
براکتهای سرامیکی هماندازه و همشکل براکتهای فلزی، اما به رنگ شیشهای (همرنگ دندان) هستند و کمتر قابلرؤیت میباشند. میتوان برای متصل کردن براکتهای سرامیکی (همرنگ دندان) از سیمهای همرنگ دندان ( ارتودنسی نامریی) نیز استفاده کرد. ارتودنسی با براکت فلزی و براکتهای سرامیکی، هر دو، از سه بخش تشکیل شده است:
- براکتها: براکتها قطعههای کوچکی هستند که توسط چسب مخصوصی روی دندان چسبانده میشوند و در تمام طول مدت درمان ارتودنسی روی دندان باقی میمانند.
- سیم ارتودنسی: سیم مخصوص ارتودنسی ثابت که سیم فلزی بسیار نازک است که از بین براکتها عبور میکند و آنها را به هم متصل میکند و باعث فشار آوردن به دندانها و حرکت آنها در جهت موردنظر پزشک میشود.
- کش (حلقه) الاستیکی: کشهای الاستیکی یا حلقهها قطعات پلاستيكي براي اتصال سيمهاي ارتودنسي به براكتها هستند. اين قطعات دايرهاي شكل به رنگهاي مختلف (و همچنین دارای رنگ شیشهای) بوده و بيماران میتوانند برحسب سليقه خود از بین آنها انتخاب کنند.
بسیاری از بزرگسالان تمایلی به استفاده از بریسها، یا دستگاههای ارتودنسی نداشته و نمیخواهند هزینه بستن فاصله بین دندان ها به روش ارتودنسی را تقبل کنند و برای صاف کردن دندانهایشان وقت و هزینه صرف کنند. اما برای کسانی که میخواهند اکلوژنشان را اصلاح کنند، ارتودنسی ارزش این سرمایهگذاری را دارد. ارتودنسی راه بسیار خوبی برای اصلاح مشکلات بایت و برخی مشکلات زیبایی دندانها است.
بایت دندان:
البته، اگر مشکل بایت ندارید و تنها میخواهید لبخند زیباتری داشته باشید، ارتودنسی سریع بهترین گزینه برای شما است. قیمت ارتودنسی سریع به تعداد دقيق دندانهايي که بايد مورد عمل قرار بگيرند بستگي دارد. به طور کلي ارتودنسي سريع را ميتوان معادل با نصب ونير پورسلاين بر روي دندانهاي جلويي هم در بالا و هم پايين در نظر گرفت. هزینه ارتودنسی سریع هم معمولاً به ازاي هر دندان محاسبه ميشود.
علاوه بر ارتودنسی از روش های درمانی دیگر نیز استفاده می کنند که با عنوان اصلاح نامرتبی دندان بدون ارتودنسی شناخته می شوند:
درمان نامرتبی دندان – تراش مختصر لبه دندان ها
اگر نامرتبی دندان ها بسیار ناچیز باشد و همنیطور مینای دندان ضخامت کافی را داشته باشد، می توان باتراشیدن لبه دندان ها (البته تراش خیلی جزئی) وضعیت قرار گرفتن آن ها را اصلاح کرد. در رابطه با اصلاح نامرتب بودن دندان کودکان از این روش استفاده نمی شود که دلیل آن بزرگ بودن و حساسیت عصب دندان است.
درمان نامرتبی دندان – استفاده از باندینگ و کامپوزیت ها
در این روش از ترمیم های کامپوزیت همراه با تراش لبه های دندان به طور همزمان استفاده می شود. در روش اصلاح نامرتبی دندان با کامپوزیت، درمان کم هزینه تر و سریع تر از ارتودنسی به نتیجه می رسد. البته ناگفته نماند که در موارد بسیار خفیف این روش جواب می دهد.
درمان نامرتبی دندان – لامینیت کردن
مانند روش باندینگ اگر نا مرتبی خفیف باشد می توان از این روش استفاده کرد. در این روش ابتدا باید کمی از قسمت بیرون لبه دندان تراش داده شود و بعد از قالب گیری و آماده سازی در لابراتور، بر روی دندان می چسبد.
لامینت ها ساخته شده از مواد سرامیکی نیمه شفاف بسیار نازک هستند، که دارای ظرافت بالا و ظاهری طبیعی هستند.
مزایای مرتب شدن دندانها چیست؟
- خلق لبخند زیبا برای بیمار
- افزایش اعتماد به نفس
- افزایش محبوبیت
- افزایش قابلیت تمیز کردن بین دندانها با نخ دندان
- افزایش بهداشت دهان بیمار و افزایش طول عمر دندانها
- از بین رفتن بوی بد دهان بخاطر تصحیح موقعیت زبان
- قرارگیری درست زبان پشت دندانهای مرتب و تلفظ صحیح کلمات و اصوات
- کاهش مشکلات مفصلی گیجگاهی در دراز مدت
سخن پایانی
شما در این مقاله با انواع نامرتبی دندان ها آشنا شدید.همچنین از دلایل و درمان آنها آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
متخصص ارتودنسی این ناهنجاری را در مقیاس میلی متر اندازه گیری می کند. اگر دندان ها از یکدیگر فاصله داشته باشند بیمار دچار نامرتبی دندان و دیاستم می باشد. اگر دندان های بیمار بیش از اندازه به هم نزدیک و یا روی هم افتاده باشند بیمار دچار شلوغی دندان ها یا کراوودینگ دندان می باشد.
اگر فک بیمار فضای کافی برای چیدمان منظم دندان ها را داشته باشد دیگر نیازی به کشیدن دندان نیست. اگر متخصص ارتودنسی تشخیص دهد که بیمار نیاز به کشیدن دندان دارد معمولا دندان های پوسیده و خراب را برای این کار انتخاب می کند و از کشیدن دندان های سالم بیمار خودداری می کند. متخصص ارتودنسی در حد امکان از کشیدن دندان بیمار خودداری می کند. مگر در مواقعی که بیمار دارای دندان اضافی باشد.
