کامپوزیت دندان، یکی از بهترین روش های بهبود و اصلاح لبخند است. در این روش، نقص زیبایی دندان توسط ونیر دندان (یعنی یک روکش نازک) از جنس کامپوزیت پوشانده می شود. همچنین لمینت کامپوزیتی یک پوسته است که برای استفاده از آن دیگر نیازی به تراشیدن دندان و قالب گیری نمی باشد. به صورت مستقیم این لایه توسط اشعه روی دندان چسبانده می شود و به صورت لایه ای محافظ روی مینای دندان قرار می گیرد. ثبات رنگ و قیمت لمینت کامپوزیتی کمتر از سرامیکی است. آیا شما قصد دارید اقدام به کامپوزیت دندان خود کنید؟ اگر میخواهید اطلاعات بیشتری در این ارتباط بدست آورید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
فهرست مطالب
- کامپوزیت دندان چیست؟
- کامپوزیت ونیر دندان چیست؟
- معرفی انواع کامپوزیت دندان
- بررسی مراحل انجام “کامپوزیت دندان”
- چه کسانی نباید از کامپوزیت ونیر استفاده کنند؟
- نحوه مراقبت از دندانهای کامپوزیت شده چگونه است؟
- عوارض کامپوزیت دندان چیست؟
- مزایا و معایب کامپوزیت دندان چیست؟
- هزینه کامپوزیت و ونیر چقدر است؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت، یکی از روشهای لمینت دندان می‌باشد که برای اصلاح طرح لبخند افراد بکار گرفته مبشود و امروزه طرفداران زیادی دارد. از ماده ای به نام رزین کامپوزیت ساخته می شود ، در اصل همان ماده ای که برای پر کردن دندان استفاده می شود. کامپزیت دندان اغلب توسط متخصص دندانپزشکی زیبایی بطور مستقیم روی دندان قرار داده می شود بدون آنکه لازم باشد در آزمایشگاه ساخته شوند.
متخصص دندانپزشک لایه های مختلفی از مواد کامپوزیت را روی دندان قرار می دهد و همانند کار مجسمه سازی به آن شکل و فرم می دهد. هر لایه از کامپوزیت دندان با استفاده از نور روی دندان محکم می شود. تطابق رنگ ، خطوط و ضخامت کامپزیت دندان از مهمترین چالش های این نوع روکش دندان می باشد.کامپزیت یک ماده خمیری شکل است که وقتی برای انجام ونییر قرار است بکار رود توسط قلم مخصوص روی دندان قرار می گیرد و فرم داده می شود و سپس با نور دستگاه لایت کیور سخت می شود و در نهایت کاملا به دندان باند می شود . طوریکه هیچ درز و منفذی بین لایه کامپوزیت و دندان باقی نمی ماند .
با توجه به توضیح ، مشخص است که درمان کامپوزیت کاملا یک کار ظریف و‌دقیق و وابسته به هنر دست دندانپزشک است .پس با این توضیحات ، امیدوارم که جواب سوال بعضی ها که می پرسند علت تفاوت هزینه بین مراکز درمانی مختلف که کار کامپوزیت ونییر انجام می دهند چیست را داده باشم .کامپوزیت ونییر درمانی بسیار محافظه کارانه بمنظور اصلاح ظاهر دندانها است که بدون تراش و یا با حداقل تراش ممکن انجام می شود .
بنابراین اگر بنا به دلایلی نیاز به درمان زیبایی دندان در سنین پایین باشد ، روش کامپوزیت ونیر بر روش لمینت ارجح است.
کاربرد کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت دندان کاربردهای زیادی دارد. این ماده به قدری مفید و کاربردی است که حتی از آن برای اتصال براکت به دندانها در ارتودنسی استفاده می شود. از دیگر کاربردهای آن:
- بیشترین و قابل توجه ترین کاربرد آن پر کردن دندان بعد از عصب کشی، ترمیم دندان های آسیب دیده و رفع عیوب ظاهری دندانی است.
- برای رفع فاصله بین دندانها، یا ترمیم دندانهای شکسته و رفع مشکل یکدست نبودن بلندی دندانها نیز از کامپوزیت استفاده می‌شود.
- چون کامپوزیت همرنگ دندان است و از نظر زیبایی بسیار مشابه دندان های خودمان است، اگر دندان های که در طرح لبخند قرار دارند دچار پوسیدگی و آسیب شده باشند، آن ها را با ماده کامپوزیت دندان ترمیم و پر می کنیم.
- برای روشن کردن دندانهای زرد و زیبایی طرح لبخند هم از کامپوزیت استفاده می‌شود که در این حالت به آن کامپوزیت ونیر می‌گویند.
البته برای پر کردن دندان ها مواد زیادی مانند آمالگام، طلا و … وجود دارد. اما اگر دندان ها در قدام (جلوی دهان) دچار آسیب شده باشند بهتر است که به جهت زیبایی تنها از کامپوزیت برای ترمیم استفاده شود.
کامپوزیت ونیر دندان چیست؟
یکی از انواع کامپوزیت‌های دندان، کامپزیت ونیر نام دارد که بیشتر کاربرد زیبایی داشته و برای دندانهای جلویی که از هم فاصله گرفته‌اند یا دچار لب‌پریدگی شدند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این ابزار زیبایی، چهره دچار تغییرات قابل ملاحظه‌ای می‌شود. درمان ونیر کامپوزیت باعث زیباسازی و سفیدی دندان می‌شود. البته این نوع کامپوزیت بدون هیچ‌گونه تراشی بر روی دندان صورت می‌گیرد؛ بنابراین، با این روش، آسیبی به دندانها وارد نمی‌شود. گاهی اوقات، به این روش می‌توان ارتودنسی فوری نیز گفت.
نسل جدید کامپوزیت‌های زیبایی علاوه بر استحکام بالایی که دارند، هیچ گونه تخلخلی نداشته و پولیش بسیار خوبی می دهند همچنین، عمرشان نیز افزایش پیدا می‌کند. ونیرها از مواد همرنگ دندان ساخته شده‌اند و رنگ دندان‌هایی را که تغییر رنگ داشته‌اند، اصلاح می‌کنند. همچنین، ایرادهای دندان را نیز برطرف می‌کنند. بعد از معاینه پزشک، این ماده خمیری توسط دندانپزشک و بدون نیاز به تهیه آن در لابراتوار، به کمک تکنیکی بسیار حساس و با توجه به رنگ دندان، روی دندان قرار داده می‌شود. سپس، نورهایی با طول موج مخصوص و مشخص روی آن تابانده می‌شود که موجب استحکام مواد شده و پس از پولیش، شکلی مشابه بافت و فرم دندان پیدا می‌کند.
معرفی انواع کامپوزیت دندان
- کامپوزیت درشت دانه یا ماکروفیل: اولین نوع کامپوزیت دندان که وارد بازار شد، کامپوزیت ماکروفیل می‌باشد.
- کامپوزیت ریز دانه یا میکروفیل: این کامپوزیت‌ها بر خلاف ماکروفیل‌ها که ذرات درشتی بودند، از دوام کمتری برخوردارند.
- هیبرید، میکروهیبرید و نانوهیبرید: این نوع کامپوزیت، در واقع بین کامپوزیت میکروفیل و کامپوزیت ماکروفیل قرار دارد. ذرات کامپوزیت هیبرید بین 10 تا 50 میکرومتر و همچنین ذراتی به اندازه 40 نانومتر است. کامپوزیت میکروهیبرید و نانوهیبرید هر دو در گروه کامپوزیت هیبرید قرار دارند و ذراتی به اندازه‌ی کمتر از 100 نانومتر تا بیشتر از 1 میکرومتر دارند. این مواد دارای فیلر بالایی هستند که باعث می‌شود مقاومت آنها در برابر ساییدگی افزایش یابد و در نتیجه استحکام بالایی داشته باشند. از معایب کامپوزیت هیبرید می‌توان به کاهش زیبایی آنها به مرور زمان به دلیل استهلاک، اشاره کرد. این نوع ماده به دلیل یکدست نبودن سطح ترمیم، باعث کاهش تاثیر پولیش و خاصیت بازتاب‌کنندگی می‌شود.
- نانو کامپوزیت‌ها: نسل جدید کامپوزیت‌ها، نانو کامپوزیت‌ها می‌باشند که حاوی ذراتی به اندازه 20 نانومتر هستند. ذرات نانوکامپوزیت به یکدیگر متصل شده و نانوکلاستر (نانوخوشه) را تشکیل می‌دهند که ویژگی منحصر به فرد نانو کامپوزیت‌ها همین نکته است. تجمع ذرات کوچکتر و تبدیل آنها به ذرات بزرگتر باعث می‌شود تا قدرت، مقاومت در برابر ساییدگی، قابلیت پولیش و استحکام این نوع از کامپوزیت افزایش یابد. می‌توان گفت این نوع کامپوزیت بهترین نوع کامپوزیت دندان است.
بررسی مراحل انجام “کامپوزیت دندان”
به طور خلاصه، روند انجام کامپوزیت دندان در 6 مرحله صورت می‌گیرد:
- قبل از هر کاری، دندانها کاملاً تمیز می‌شوند تا سطح تمیز و بدون جرم آن برای قرار دادن کامپوزیت آماده شود.
- پس از تمیز کردن دندان، آنها را کاملاً خشک و تمیز می‌کنند؛ به گونه‌ای که هیچ اثری از رطوبت، خون و بزاق روی دندان وجود نداشته باشد.
- در مرحله بعد، با استفاده از مواد اسیدی، سطح جلو دندان را متخلخل می‌کنند. این کار در چسبیدن ونیر کامپوزیت بسیار تأثیرگذار است. با متخلخل کردن سطح دندان، همه چیز برای قرار دادن کامپوزیت آماده می‌شود.
- در این مرحله، چسب مخصوص را روی سطح دندان می‌زنند. سپس، مواد خمیری کامپوزیت را به آرامی روی آن قرار می‌دهند. آنقدر در مقدار مواد تغییر ایجاد شده تا نتیجه مطلوب به دست آید.
- دندانپزشک با استفاده از پرتو نور که دارای طول موج مخصوصی است و تاباندن آن به کامپوزیت ونیر، موارد استفاده را فعال و سخت می کند.
- در آخر، شکل مناسب و دلخواه دندان را به وسیله پولیش کامپوزیت درست می کنند.
چه کسانی نباید از کامپوزیت ونیر استفاده کنند؟
تقریبا بیشتر افراد می توانند از کامپزیت دندان برای اصلاح طرح لبخند خود استفاده کنند. باید دانست که روشهای دندانپزشکی زیبایی مانند کامپزیت و لمینت دندان روی دندان هایی که اساسا سالم هستند کاربرد دارد. در واقع کامپزیت و لمینت تنها برای برطرف نمودن مشکلات زیبایی دندان ها مانند رفع کجی دندان هاف فاصله ی بین دندان ها و… بکار می روند و در مورد مشکلات درمانی و عملکردی دندان ها نمی توانند کارایی داشته باشند. به همین دلیل برای دریافت کامپوزیت و لمینت ابتدا متخصص دندانپزشکی زیبایی وضعیت دندان های شما را ارزیابی می کند و در صورتی مشکل اساسی دندان نداشته باشید این روشها را روی دندان های شما اعمال می کند.
برای کسانی که مشکلات دندانپزشکی از قبیل پوسیدگی دندان، بیماری لثه، کجی شدید دندان ها و… دارند ابتدا باید با روشهای دیگر دندانپزشکی این مشکلات برطرف شوند سپس برای زیبایی دندان ها از روشهای دندانپزشکی زیبایی کامپوزیت و لمینت دندان استفاده شود. بطور کلی افرادی که مشکلات زیر را داشته باشند ،تا زمان برطرف نمودن مشکل، نمی توانند کاندید خوبی برای دریافت کامپزیت و لمینت دندان باشند.
- افرادی که عادت‌هایی مثل دندان قروچه کردن دارند.
- افرادی که سایش شدید دندانی دارند.
- افراد با بهم‌ریختگی دندانی شدید.
- کسانی که بیماری لثه فعال دارند.
- افراد با بهداشت دهانی بسیار پایین.
- همچنین افرادی که دندان هایشان برجستگی بیشتری دارند بهتر است به جای کامپوزیت دندان از لمینت سرامیکی برای اصلاح طرح لبخند خود استفاده کنند. ضخامت لمینت دندان سرامیکی بسیار جزئی است و بنابراین برای افرادی با دندان های برجسته مناسب تر است.
نحوه مراقبت از دندانهای کامپوزیت شده چگونه است؟
با رعایت نکات زیر می توانید عمر دندان های کامپوزیت شده را طولانی تر کنید:
- به صورت مرتب مسواک بزنید.
- بهتر است از نخ دندان استفاده کنید؛ چون مسواک به تنهایی توانایی نظافت تمام فواصل بین دندانی را ندارد.
- توجه کنید که خوردن مواد غذایی سفت ممکن است به دندانهای کامپوزیت شده، آسیب وارد کرده و دندانها را دچار ساییدگی کند.
- بعد از خوردن مواد غذایی دارای مواد رنگی مانند: چای، قهوه و سایر مواد غذایی، دندانهای خود را مسواک بزنید؛ زیرا کامپوزیت‌ها نیز مانند دندان، خاصیت رنگ‌پذیری دارند و دچار تغییر رنگ می‌شوند. البته تا 48 ساعت بعد از کامپوزیت باید از مصرف این مواد مطلقاً پرهیز کنید.
- از دهان‌شویه‌هایی که دندانپزشک به شما توصیه می‌کند، استفاده کنید؛ زیرا برخی از دهان‌شویه‌ها ممکن است موجب تغییر رنگ کامپوزیت‌ها شوند.
- از استعمال دخانیات مثل: سیگار، پیپ و قلیان پرهیز کنید؛ چراکه آنها می‌توانند بر روی رنگ کامپوزیت تأثیر بگذارند.
- به منظور بررسی و معاینه دندانها، در فواصل زمانی توصیه شده به دندانپزشک مراجعه کنید.
عوارض کامپوزیت دندان چیست؟
به سبب ویژگی‌های کامپوزیت و همچنین عدم نیاز به تراشیدن دندانها، انجام این امر تقریباً عوارضی ندارد. البته اگر فرد به مراقبت‌های لازم اهمیت ندهد یا کامپوزیت به صورت اشتباه استفاده شود، خطراتی را با خود به همراه دارد. اگر کامپوزیت به خوبی روی دندان قرار نگیرد، باعث تورم و آسیب لثه می‌شود. یکی از اصلی‌ترین عوارض کامپزیت ، همین تورم و آسیب لثه است. در صورتی که در لثه، تورم مشاهده کردید، سریعاً به دندانپزشک خود مراجعه نمایید تا هر چه زودتر اقدامات درمانی لازم را انجام دهد.
در صورتی که کامپوزیت دندان به صورت ناصحیح استفاده شود، عوارضی همچون: تخریب دندان، لق شدگی، سایش، آسیب به لثه و مشکلاتی در مفصل فک را به دنبال خواهد داشت.همان‌طور که می‌دانید، هر عملی دارای عوارض جانبی است و کامپوزیت هم از این امر مستثنا نیست. اما در صورتی که برای درمان به یک پزشک متخصص و ماهر مراجعه کنید، دندانپزشک نیز از بهترین نوع کامپوزیت برای درمان دندانهای شما استفاده کند، به جرأت می‌توان گفت این عمل، هیچ عارضه جانبی را به دنبال نخواهد داشت.
مزایا و معایب کامپوزیت دندان چیست؟
معایب :
- گاهی اوقات به دلایلی از جمله: انجام ندادن مراقبت‌های لازم یا پایین بودن کیفیت کامپوزیت، لازم است نسبت به تعویض کامپوزیت اقدام کرد.
- میزان براقیت و درخشندگی در بعضی از کامپوزیت‌ها کمتر است اما می‌توان روش‌هایی را برای افزایش براقیت و درخشندگی به کار برد.
- بعد از انجام کامپوزیت، باید نسبت به مسائل بهداشتی و رفتاری توجه بیشتری نشان داد.
- از دیگر معایب کامپوزیت دندان، می‌توان به احتمال ایجاد لک و تغییر رنگ در کامپوزیت‌ها اشاره نمود. البته با انجام پولیش دندان می‌توان نسبت به رفع آنها اقدام کرد.
- در کامپوزیت دندان، اگر دندانها تراشیده شوند، مینا دندان آسیب می‌بیند؛ پس بهتر است سلامت دندان‌هایمان را به زیبایی دندان‌هایمان ترجیح دهیم.
مزایا :
- احتمالاً برای کسانی که می‌خواهند از این روش برای زیبایی دندانهای خود استفاده کنند، این سؤال که «استفاده از کامپوزیت دندان خوب است یا خیر؟» پیش بیاید.
- چون در این روش دندانها تراشیده نمی‌شوند یا در صورت نیاز به تراشیدن، میزان آن بسیار کم است (حدود 0.3 میلی‌متر)، پس به دندان (مینا و عاج) آسیب وارد نمی‌شود.
- کامپوزیت قابلیت ترمیم دارد؛ پس در صورت مشاهده آسیب دیدگی می‌توانید آن را ترمیم کنید.
- ترمیم کامپوزیت، آسان و در مدت زمان کوتاهی امکان‌پذیر است.
- زمان انجام کار نیازی به استفاده از داروی بی‌حسی نیست؛ مگر برای دندانهای حساس و موارد خاص.
- کامپوزیت نسبت به لمینیت (لامینیت) از استحکام و مقاومت بیشتری برخوردار است.
- ظاهر آن مشابه شکل و فرم و رنگ آن مشابه دندان طبیعی است.
- به خاطر عدم استفاده از لابراتوار، خطا انسانی کاهش می‌یابد. علاوه بر کاهش خطا انسانی، در زمان و هزینه شما هم صرفه‌جویی می‌شود.
هزینه کامپوزیت و ونیر چقدر است؟
هزینه کامپوزیت و ونیر متغیر بوده و به عوامل زیادی از جمله: کیفیت مواد مورد استفاده، تجربه و مهارت دندانپزشک و میزان ضخامت دندان بستگی دارد. همچنین، زمان استفاده و منطقه جغرافیایی نیز در هزینه کامپوزیت دندان بی‌تأثیر نیست.
هزینه کامپوزیت به میزان آسیب‌دیدگی دندان بیمار وابسته است. در واقع، میزان درمان مورد نیاز بیمار با مقدار آسیب‌دیدگی دندان رابطه مستقیمی دارد. در حالت کلی، قیمت کامپوزیت دندان متغیر است و معمولاً در یک یا دو جلسه توسط دندان پزشک انجام می‌شود.
سخن پایانی
شما در این مقاله با کامپوزیت و ونیر آشنا شدید. همچنین از انواع و روشهای انجام آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
جنس ونیرهای پرسلن سرامیکی است به همین دلیل نسبت به ونیرهای کامپوزیتی دارای استقامت و ماندگاری بیشتری هستند.
کامپوزیت دندان از نوعی مواد پلاستیکی که هم رنگ دندان است تشکیل شده این ماده پلاستیکی دارای رنگهای گوناگونی است که مطابق با رنگ پوست شما دندانپزشکتان بهترین رنگ را انتخاب می‌کند. فقط به یاد داشته باشید رنگی که برای کامپوزیت انتخاب می‌کنید طبیعی و خیلی از دندان خودتان سفیدتر نباشد.
