وقتی دندانها سالم و از نظر ساختاری خوب به نظر می‌رسند، به لطف مینای دندان غیر زنده‌ای که آنها را می‌پوشاند، حس ندارند. مینا سخت ترین ماده در بدن انسان است، و آن را به ماده ای عالی برای مقاومت در برابر نیروهای جویدن و محافظت از بافت زنده حساس (معروف به مغز دندان یا پالپ) که در مرکز هر دندان است، تبدیل کرده است. اگر مینای دندان به دلیل آسیب دیدگی یا پوسیدگی به خطر بیفتد، پالپ می‌تواند تحریک شده و ملتهب شود و سیگنال‌های قوی را به مراکز درد در مغز کودک شما ارسال کند که خوب نیست. دندان درد در کودکان بسیار شایع است.
درک این نکته مهم است که دندان درد نشانه یک مسئله جدی‌تر است مانند کرم خوردگی دندان، که به عنوان پوسیدگی دندان نیز شناخته می‌شود که باید بدون تاخیر درمان شود. اگر کودک شما از دندان درد شکایت دارد، مطمئن شوید که برای جلوگیری از تشدید هرگونه عارضه یا علائم، بلافاصله قرار ملاقاتی با دندانپزشک ترتیب دهید.
فهرست مطالب
- چگونه بفهمیم کودکمان دندان درد دارد یا خیر؟
- دندان درد کودکان نشانه چیست؟
- علت دندان درد کودکان چیست؟
- مسکن دندان درد کودکان چیست؟
- چه درمان‌های خانگی می‌توانند دندان درد را بدتر کنند؟
- چه موقع باید به دندانپزشک کودکان مراجعه کنیم؟
- چگونه می‌توانیم به پیشگیری از دندان درد در فرزندمان کمک کنیم؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
چگونه بفهمیم کودکمان دندان درد دارد یا خیر؟
اگر فرزند شما بزرگتر است، قطعا به شما می گوید که چه زمانی دندانش درد می کند. اما در مورد کودکان کوچکتر یا کسانی که از دندانپزشک می ترسند، تشخیص این درد دشوارتر است. اگر کودک شما از درد در دندان شکایت دارد، اطلاعات دقیق تری را جستجو کنید. درد دندان می تواند ثابت یا ضربان دار باشد و اغلب شدید است. برای برخی از کودکان، درد تنها زمانی رخ می دهد که دندان تحت فشار قرار گیرد.
علائمی که می تواند همراه با دندان درد در کودکان باشد و همچنین نشانه دندان درد در کودکان کوچکتر باشد که نمی توانند به وضوح ارتباط برقرار کنند عبارتند از:
- تب
- درد مداوم و ضربان دار در دندان
- درد در دندان که با لمس دندان بدتر می شود
- درد در دندان که با غذاها یا مایعات سرد یا گرم بدتر می شود
- فک دردناک و حساس در اطراف دندان
- سردرد
- تورم در لثه های اطراف دندان
- خستگی
این علائم احتمالا نشانه یک دندان عفونی بوده و کودک شما ممکن است درد قابل توجهی داشته باشد. در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا، مراجعه به دندانپزشک در اسرع وقت توصیه می شود.
دندان درد کودکان نشانه چیست؟
وقتی دندانها سالم و از نظر ساختاری خوب به نظر می‌رسند، به لطف مینای دندان غیر زنده‌ای که آنها را می‌پوشاند، حس ندارند. مینا سخت ترین ماده در بدن انسان است، و آن را به ماده ای عالی برای مقاومت در برابر نیروهای جویدن و محافظت از بافت زنده حساس (معروف به مغز دندان یا پالپ) که در مرکز هر دندان است، تبدیل کرده است. اگر مینای دندان به دلیل آسیب دیدگی یا پوسیدگی به خطر بیفتد، پالپ می‌تواند تحریک شده و ملتهب شود و سیگنال‌های قوی را به مراکز درد در مغز کودک شما ارسال کند که خوب نیست.
دندان درد در کودکان بسیار شایع است. درک این نکته مهم است که دندان درد نشانه یک مسئله جدی‌تر است مانند کرم خوردگی دندان، که به عنوان پوسیدگی دندان نیز شناخته می‌شود که باید بدون تاخیر درمان شود. اگر کودک شما از دندان درد شکایت دارد، مطمئن شوید که برای جلوگیری از تشدید هرگونه عارضه یا علائم، بلافاصله قرار ملاقاتی با دندانپزشک ترتیب دهید.
علت دندان درد کودکان چیست؟
همه دندان دردها واقعاً دندان درد نیستند. گاهی اوقات ممکن است کودک زبان یا گونه خود را گاز گرفته باشد، درد لثه داشته باشد یا درون دهانش زخم شده باشد.رویش دندان‌های جدید نیز می‌تواند دردناک باشد.
تغییر رنگ، شکستگی و لق شدن دندان یا وجود لکه‌های روشن‌تر یا تیره‌تر از رنگ خود دندان بروی آن هم می‌تواند دلیل درد دندان کودک باشد.دندان درد، بسته به شدتی که دارد و علت دندان درد، می‌تواند علامتی از هر یک از مشکلات دندانی زیر باشد:
رویش دندان جدید
یکی از دلایل رایج دندان درد در کودکان، رویش دندان جدید است، که اصلا جای نگرانی ندارد و کافی است با کمک روش‌های درمان دندان درد در خانه که در ادامه بررسی می کنیم، به کاهش درد دندان کودک در این دوران کمک کنید.
لق شدن و شکستگی دندان
لق شدن و شکستن دندان و همینطور افتادن پرشدگی یکی از دندان ها می تواند باعث ایجاد درد شدید در دندان شود، که بهتر است برای درمان فوری دندان درد به دکتر دندانپزشک کودکان، مراجعه کنید.
ساییدگی و پوسیدگی دندان
این مورد باعث ایجاد سوراخ (حفره) در سطح سخت دندان می‌شود. همچنین، اگر درد بیش از یک روز طول کشید، به احتمال زیاد علت درد دندان کودکان به همین دلیل است.
معمولاً، در چنین حالتی روی قسمتی از مینای دندان ضایعه‌ای به رنگ زرد مایل به قهوه‌ای به وجود می‌آید. این مشکل بیشتر روی سطح دندان‌های آسیاب رخ داده و باعث یک درد مبهم می‌شود.
لب‌پریدگی دندان
لب پریدگی و ترک خوردگی مینای دندان، در اکثر مواقع، این اتفاق به دلیل گاز زدن به یک جسم سخت رخ می‌دهد، که می‌تواند باعث ترک خوردن دندان شود. در اکثر موارد، ترک آنقدر کوچک است که با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیست.در چنین شرایطی، دندان نسبت به مایعات سرد و داغ حساس می‌شود، اما ظاهر دندان طبیعی است. به علاوه، ممکن است خط شکستگی زیر لثه بوده یا به دلیل ریز بودن به سختی دیده شود.
عقب نشینی لثه‌ها
وضعیتی که در آن لثه‌ها تحلیل رفته و بخش‌های نرم‌تر و حساس‌تر ریشه دندان نمایان می‌شود، این مورد هم یکی از مواردی است که نیاز به درمان دندان درد کودکان، توسط پزشک است.
بیماری‌های لثه
در اصطلاح پزشکی به التهاب لثه‌ها جینجیویت گفته می‌شود. در این حالت لثه‌ها قرمز و حساس می‌شوند. هنگام مسواک نزدن و نکشیدن نخ دندان، حتی ممکن است لثه‌ها خونریزی کنند. این عارضه می‌تواند بسیار دردناک بوده اما با تمیز کردن دندانها و کشیدن مرتب نخ دندان به تدریج رفع می‌شود.
آبسه پری‌آپیکال یا آبسه دندان
اگر درد شدید بوده یا نبض داشته باشد، مطمئناً پوسیدگی به آبسه دندان (آبسه پری‌آپیکال) تبدیل شده است. به این معنی است که در ریشه دندان یک پاکت چرک تشکیل شده است.در این حالت زدن یک ضربه آرام به دندان نیز باعث افزایش درد می‌شود. آبسه در صورت درمان نشدن استخوان فک را می‌خورد. به علاوه، زیر خط لثه نیز یک برآمدگی به وجود می‌آید. در این وضعیت بیمار می‌بایست برای عصب کشی به دندانپزشک مراجعه کند.
گیر کردن غذا علت دندان درد
گاهی اوقات تکه‌های خوراکی‌های سخت بین دو دندان گیر می‌کنند. درد ناشی از گیر کردن طولانی مدت غذا بین دندانها به تدریج بیشتر می‌شود. فشاری که به خاطر وجود غذا به دندانها می‌آید آنها را به طرفین هل داده و باعث ایجاد درد دندان، در ریشه‌ها و همچنین خط لثه می‌شود. کشیدن نخ به شکل صحیح باعث خارج شدن غذاها و توقف درد می‌شود.
چند عارضه دیگر وجود دارد که می‌توانند بدون تأثیر گذاشتن بر مغز دندان باعث دردی مانند دندان درد شوند. این عارضه‌ها عبارتند از:
- آبسه دندان
- زخم‌های لثه
- ورم یا درد لثه در اطراف دندانی که در حال جوانه زدن است. مانند هنگام جوانه زدن دندان عقل
- سینوزیت. که گاهی اوقات باعث درد در اطراف فک بالا می‌شود.
- آسیب‌دیدگی مفصلی که فک را به جمجمه متصل می‌کند (مفصل تمپورومندیبولار)
مسکن دندان درد کودکان چیست؟
اگر با بررسی دندان و علائمی که در بالا گفته شد، هیچ مورد عجیب و مشکوکی ندید، بهتر است که ابتدا از روشهایی که در ادامه بررسی می کنیم استفاده کنید، توجه داشته باشید که استفاده از روش های خانگی برای درمان دندان درد کودکان در الویت قرار دارند و در صورت نتیجه نگرفتن، به سراغ دارو بروید.
درمان فوری دندان درد با کشیدن نخ دندان
برای درمان درد دندان، به کودکتان در کشیدن نخ دندان کمک کنید تا بتواند ذرات غذای باقیمانده بین دندانها که می‌توانند باعث درد شوند را از دهان خود خارج کند. در صورتی که علت درد دندان، گیر کردن غذا باشدف به زودی درد کاهش پیدا می‌کند.
آبکشی دهان با آب نمک گرم
یک محلول آب نمک گرم درست کرده و از کودکتان بخواهید آن را به خوبی در دهان چرخانده و برای درمان دندان درد شدید آن را روی ناحیه دردناک نگه دارد.
درمان سریع دندان درد با کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد، باعث کاهش درد دندان و ورم می‌شود. اگر ورمی وجود ندارد، دست کم می‌توانید از آن برای کاهش درد استفاده کنید. کمپرس را، به تناوب، ۱۵ دقیقه روی فک قرار داده و ۲۰ دقیقه کنار بگذارید.
درمان دندان درد با مسکن های خانگی:
یک سری از گیاهان دارویی هستند که حکم مسکن های خانگی را دارند و می توانند به عنوان مسکن فوری درد دندان کودک، قبل از رفتن پیش دندانپزشک و شروع درمان، کمک کنند. در زیر این موارد را برایتان شرح داده ایم.
- گل میخک: یکی از داروهای گیاهی قوی برای درمان سریع دندان در شب، آغشته کردن کمی پنبه به گل میخک و قرار دادن آن روی محل در د است.
- سیر: سیر یک خاصیت ضد باکتریایی دارد که به از بین بردن باکتری‌هایی که باعث ایجاد درد دندان می‌شود کمک می‌کند. کافی است یک حبه سیر را در دهانتان بجوید.
- زنجبیل: پوست زنجبیل را بگیرید و به آرامی روی دندانی که درد می کند بگذارید و از تاثیر فوق‌العاده ان شگفت زده شوید.
- برگ نعناع، نیز مانند گل میخک، درد دندان را به سرعت کاهش می‌دهد.
- آوبشن: این ماده یک آنتی اکسیدان قوی برای کمک به درد درمان است.
چه درمان‌های خانگی می‌توانند دندان درد را بدتر کنند؟
برخی از داروهای خانگی وجود دارد که ممکن است در اینترنت با آنها روبرو شوید و در نهایت باعث جلوگیری از بدتر شدن درد دندان شما شوند. هنگام تلاش برای مدیریت دندان درد، سعی کنید از انجام این موارد اجتناب کنید:
- ور رفتن دندان با زبان، اشیاء نوک تیز، یا انگشت.
- جویدن غذا از طرف آسیب دیده می‌تواند باعث بدتر شدن دندان درد شود. در عوض از سمت سالم غذا را بجوید تا دندان آسیب دیده درمان شود.
- نوشیدنی‌ها و غذاهای بسیار گرم و بسیار سرد می‌توانند باعث ایجاد درد شدیدی در دندانی شوند که از قبل بسیار حساس است. سعی کنید از خوردن بستنی، یخ، نوشابه، چای داغ، قهوه داغ و سوپ خودداری کنید.
- غذاهای قندی می‌توانند باعث تشدید دندان درد و بدتر شدن آنها شوند. باید کاملاً از مصرف آنها اجتناب شود.
چه موقع باید به دندانپزشک کودکان مراجعه کنیم؟
در حالی که برخی شرایط می توانند باعث درد دندان ارجاع شده (مانند عفونت سینوسی) شوند، اما بیشتر مواقع دندان درد در نتیجه آسیب دندان یا پوسیدگی دندان است. بنابراین آیا برای دندان درد کودک باید سریع به دندانپزشک مراجعه کرد؟ در اکثر موارد، پاسخ مثبت است، زیرا دندان‌های سالم باعث دندان درد نمی‌شوند و درد دندان برای کودک شما یک تجربه ناراحت کننده است. اگرچه همه موارد اورژانسی دندانپزشکی نیازی به ویزیت بعد از ساعت اداری ندارند، اما در صورت رسیدگی فوری به مشکلات دندان، کودک شما درد و استرس کمتری را تجربه خواهد کرد.
در اینجا چگونگی نحوه پاسخگویی به رایج‌ترین مسائل دندانپزشکی و جراحات کودکان و کمک به کودک برای لذت بردن از لبخندی زیبا، سالم و بدون درد آورده شده است.
دندان درد
دندان درد می‌تواند ضربات مبهم یا درد شدیدی ایجاد کند که در بهترین حالت ناخوشایند و در بدترین حالت شدید است. بیشتر دندان دردها به دلیل پوسیدگی دندان، بیماری لثه یا عفونت ایجاد می‌شوند، اگرچه می‌توانند از سایر مشکلات دندانی مانند دندان قروچه یا ساییدن دندانها روی هم (که به بروکسیم معروف است) نشات بگیرند.
مهم نیست که علت چیست و حتی اگر علائمی از آسیب مشاهده نکنید، درد دندان نشانه این است که کودک شما نیاز به مراجعه به دندانپزشک کودکان دارد. در ضمن، می‌توانید با شستن دهان کودک با آب نمک، استفاده از چند قطره روغن میخک با یک پنبه یا استفاده از داروهای ضد درد به کاهش درد دندان کودک کمک کنید.
درد یا تورم
اگر کودک شما هنگام جویدن دچار تورم صورت، لثه های قرمز، یا درد یا حساسیت دندانی شده است، ممکن است دارای دندان آبسه کرده باشد. یک دندان آبسه کرده در اثر عفونت باکتریایی، دارای توده چرک است که در لثه‌ها یا در انتهای ریشه دندان گیر کرده است. یک دندان آبسه کرده می‌تواند علاوه بر ایجاد درد در گوش، گردن یا فک، باعث ایجاد درد در خود دندان شود.
از آنجا که یک دندان آبسه کرده می‌تواند باعث درد شدید و خطرات جدی برای سلامتی شود، جستجوی سریع مراقبت‌های اورژانسی از دندانپزشک کودکان بسیار حیاتی است. اگر کودک شما دارای درد شدید یا تپنده دندان است که همراه با تب، تورم صورت، ضربان قلب سریع، گیجی یا مشکل در تنفس یا بلع است، کودکتان را به نزدیکترین اورژانس ببرید. این علائم ممکن است به معنای گسترش عفونت به فک یا بافتهای اطراف باشد که برای جلوگیری از بیماری تهدید کننده زندگی معروف به سپسیس به درمان سریع پزشکی نیاز دارد.
شکستگی یا لب پر شدگی
اگرچه ممکن است درد ایجاد کنند یا نکنند، اما لب پر شدگی و شکستگی‌ها باید در اسرع وقت ارزیابی و درمان شوند تا از عوارض ناخوشایند مانند درد، آسیب بیشتر، آبسه دندان یا از دست دادن دندان جلوگیری شود.
اگر کودک شما دندان لب پر شده، ترک خورده و شکسته دارد، در اسرع وقت با دندانپزشک کودک تماس بگیرید. در حالی که منتظر هستید، می‌توانید با غرغره آب گرم و نمک یا با استفاده از کیسه یخ تا 20 دقیقه در هر ساعت، به طور موقت درد کودک خودتان را تسکین دهید. اگر هر تکه‌ای از دندان را در دهان خود یافتید، می‌توانید قطعات را در شیر سرد یا محصول نگهداری دندان اضطراری حفظ کنید.
دندان از دست رفته
جدا از مواقعی که دندان‌های شیری ما به طور طبیعی می‌افتند، دندان‌های ما نباید حرکت کنند- چه رسد به اینکه لق شوند یا شل شوند. همانطور که گفته شد، افتادن دندان به هر روشی، نیاز به مراقبت فوری توسط دندانپزشک کودک دارد تا بتواند دندان را نجات دهد و از عوارض بعدی جلوگیری کند.
اگر کودک شما در اثر حادثه دچار از دست دادن یا شل شدن دندان شد، برای کنترل خونریزی از پد گاز استریل استفاده کنید و سپس برای قرار دادن سریع دندان در جایش اقدام کنید. هنگام برداشتن دندان از دست زدن به ریشه‌های دندان خودداری کنید و سپس آن را به آرامی زیر آب روان و آرام بشویید. دندان را در یک ظرف کوچک شیر سرد یا یک محصول محافظت از دندان اضطراری مورد تأیید انجمن دندانپزشکی آمریکا قرار دهید.
برش روی داخل گونه‌ها، لب‌ها، یا زبان
هنگامی که کودک شما از طریق ورزش، کوهنوردی و بازی درگیر دنیای اطراف خود می‌شود، ممکن است هر از چند گاهی در دهان خود دچار بریدگی جزئی شود. بسیاری از این آسیب‌های سطحی دهان را می‌توان با کمک اولیه در خانه با خیال راحت و به طور موثر درمان کرد. به عنوان مثال، می‌توانید منطقه را با آب سرد برای چند دقیقه بشویید یا یک مکعب یخ به کودک خود بدهید تا بمکد تا خونریزی و تورم را کاهش دهد، البته اگر سن آنها برای انجام این کار کافی باشد. در صورت نیاز می‌توانید پارچه تمیز یا بانداژ را مستقیم روی آسیب قرار دهید تا خونریزی متوقف شود.
خونریزی لثه
اگر لثه‌های کودک قرمز یا متورم است یا به راحتی خونریزی می‌کند، ممکن است کودک دچار التهاب لثه شود. ورم لثه که اولین شکل بیماری پریودنتال (لثه) است، اغلب به دلیل تجمع بیش از حد پلاک در امتداد خط لثه ایجاد می‌شود. تا زمانی که پلاک به دلیل عادت‌های روزمره بهداشت دهان و دندان و ویزیت‌های معمول دندانها باعث ایجاد اختلال شود، پلاک باعث تحریک بافت لثه کودک شده و باعث می‌شود لثه به راحتی خونریزی کرده و قرمز و متورم شود.
التهاب لثه یک اورژانس فوری دندانپزشکی نیست، اگرچه باید سریعاً به دندانپزشک کودک مراجعه کنید تا با تمیز کردن عمیق از مشکلات جدی دندانپزشکی جلوگیری کند.
علاوه بر سلامت بخشیدن به سلامت دهان و دندان کودک شما، مراجعه هر چه سریع‌تر به دندانپزشک اطفال می‌تواند کودک را از عوارض جانبی نامطلوب و ناخوشایند سلامت دهان، از جمله از دست دادن دندان و آسیب بافتی مصون نگه دارد.
چگونه می‌توانیم به پیشگیری از دندان درد در فرزندمان کمک کنیم؟
عادات صحیح مراقبت از بهداشت دهان و دندان می‌تواند از پوسیدگی، که دلیل اصلی دندان درد است، جلوگیری کند. باید اطمینان حاصل کنیم که فرزندمان:
- دندان های خود را دو بار در روز مسواک می‌زند
- روزانه به طور صحیح از نخ دندان استفاده می‌کند
- رژیم غذایی سالمی دارد و غذاهای سرشار از قند و نشاسته را محدود مصرف می‌کند
باید به طور منظم فرزندمان را جهت معاینه و انجام اقدامات لازم نزد دندانپزشک ببریم. دندانپزشک می‌تواند حفره‌های ناشی از پوسیدگی دندان را پیش از اینکه به پالپ آسیب برساند پیدا کرده و درمان کند. آنها همچنین می‌توانند اقدامات لازم برای جلوگیری از ایجاد حفره را در نظر بگیرند.
گام‌های بعدی
نکاتی که به ما کمک می‌کند تا از ویزیت دندانپزشک فرزندمان بیشترین بهره را ببریم:
- دلیل ویزیت و کاری که قرار است برای فرزندمان انجام شود را بدانیم.
- قبل از ویزیت، سؤالات خود را یادداشت کنیم.
- در هر ویزیت، نام تشخیص و هرگونه دارو، درمان یا آزمایش جدید و همچنین هر دستورالعمل جدید دندانپزشک برای فرزندمان را یادداشت کنیم.
- درباره علت تجویز دارو یا درمان جدید و چگونگی کمک آن به فرزندمان سوال کنیم. همچنین در رابطه با عوارض جانبی این روش‌ها اطلاعات لازم را کسب نماییم.
- در ارتباط با سایر روش‌های درمانی با دندانپزشک مشورت کنیم.
- درباره علت توصیه یا درخواست یک آزمایش و تفسیر احتمالی نتایج آن سوال بپرسیم.
- اگر فرزندمان نوبت ویزیت بعدی دارد، تاریخ، ساعت و هدف آن را یادداشت کنیم.
- باید بدانیم در صورتی که فرزندمان بیمار شود یا سوال یا نیاز به مشاوره داشته باشیم چگونه می‌توانیم بعد از ساعات اداری با پزشک یا دندانپزشک فرزندمان تماس بگیریم.
سخن پایانی
شما در این مقاله با دندان درد کودکان آشنا شدید. همچنین از راههای درمان آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را درکامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
اگر بعد از انجام دادن موارد بالا که شامل درمان سریع دندان درد است، باز هم درد ادامه داشت، بهتر است از دوز مناسب متناسب با سن کودک، ایبوپروفن برای دندان درد کودکان استفاده کنید و دارو را مطابق دستور پزشک به او بدهید.
گاهی اوقات ممکن است کودک زبان یا گونه خود را گاز گرفته باشد، درد لثه داشته باشد یا درون دهانش زخم شده باشد.رویش دندان‌های جدید نیز می‌تواند دردناک باشد. تغییر رنگ، شکستگی و لق شدن دندان یا وجود لکه‌های روشن‌تر یا تیره‌تر از رنگ خود دندان بروی آن هم می‌تواند دلیل درد دندان کودک باشد.
